Motorisatie Z-as gelijkaardig aan Optimum MB4

[Ziedis2]

Beste forumleden,
Ik sta op het punt om een boor/freesmachine gelijkaardig aan de Optimum MB4 aan te kopen.
Ik heb niet de intentie om deze om te bouwen naar CNC.
De X en Z wil ik wel motoriseren.
De X-as kan met een standaard aanbouw-kit eenvoudig gemotoriseerd worden.
De Z-as is moeilijker.
Op afbeelding in bijlage 2 is de manuele hendel vervangen door een motor met vertragingskast. Probleem hierbij is dat de snelheid, zonder bijkomende ingrepen, vast is.
De overbrengingsverhouding en het toerental van de motor bepalen de snelheid.
Ik heb een aantal vragen.
Hoeveel koppel is er nodig om de kop te verplaatsen?
Welke overbrengingsverhouding van de vertragingskast met een motor-toerental van ong. 1400 toeren, zou aangewezen zijn in het geval de snelheid niet regelbaar is?
Op Aliexpress zijn er motoren met vertragingskast en snelheidsregeling verkrijgbaar.
Koppel wordt nergens vermeld maar gezien de motor aan de kleine kant is zal het koppel ook niet hoog zijn.
Huvema verkocht tot voor kort een gelijkaardige freesmachine aan de MB4 met bovenaan de kolom een motor voor de Z-beweging (Zie 1e afb). Op de huidige product-pagina is de Z-motor verdwenen. Snelheid was m.i. ook niet regelbaar. Handbediening was nog wel mogelijk.
Iemand een idee waar dit type van motor verkrijbaar is en of deze regelbaar is te maken?
Enig ander voorstel om de Z-as te motoriseren (bij voorkeur met behoud van handbediening en regelbare snelheid)?

[hugo stoutjesdijk]

Gewoon even met het boeren verstand, die z as zit een handwiel op, en kan ik dus ook met handkracht bewegen.
Een ruitenmotor achtig iets lijkt me al meer dan sterk genoeg. Die motor met haakse overbrenging lijkt dus wat overdreven.
Maar ik zelf zou eerst de machine kopen en dan eens proefondervindelijk proberen vast te stellen wat prettig is. Misschien is een stappenmotor er op wel veel handiger, met een frequentie kastje te regelen.

[HD13]

Vraag is ook eigenlijk waarom wil je in snelheid regelen ?
Is het alleen bedeoeld on de Z-as te verstellen of wil je gestuurd stijgen/zakken.
Zoals b.v. schroefdraad frezen of een boor met bepaalde voedingssnelheid laten boren ?

[Ziedis2]

Het handwiel is bij de MB4-type freesmachine een hendel. De arm hiervan is naar schatting een 25cm lang. Zelfs met die lange 'hefboom' is er aardig wat kracht nodig om de kop omhoog te draaien. (Proefondervindelijke ervaring).
Ik vrees dat de ruitenwissermotor wat te licht gaat uitvallen.
Benodigde kracht is misschien met een dynamometer en wat berekening te bepalen?

De bedoeling is enkel verstellen voor bv een gereedschapswissel.
Op YouTube heb ik de gemotoriseerde Z-beweging gezien bij een vergelijkbare machine. Dit was met de af fabriek geleverde Z-motor bovenop de kolom. Dit ging wel heel erg traag.
Vandaar de vraag of dit type motor kan voorzien worden van een snelheidsregeling om dit sneller te laten verlopen.

[HD13]

Ben zelf ook met zoiets bezig, werk eraan wanneer het uitkomt.
Handbediening werkt dan niet meer.

Kracht bepaald met een veer-weegschaal;
https://www.toolstation.nl/veer-weegsch ... FCEALw_wcB

Voor verband tussen kW, rpm, Nm bestaat een formule: Nm=9550xkW/rpm.
Voor benodigt koppel wel overdemensioneren je hebt nogal wat verlies in een haakse reductor.

Wat ook wordt gedaan is via een katrollen een contragewicht aan de kop hangen.

[Huub Buis]

Voor mijn F207-V komt op de Z-as een 50W stappenmotor Nema24, 4Nm. Dat is voldoende om dat ding omhoog en omlaag te bewegen, maar het is geen snelheidsmonster. De MB4 is een stukje zwaarder. Daar zou ik een servo motor opzetten van 200W of 400W met een behoorlijke overbrenging (meer koppel). Dan kun je met een potmeter de snelheid regelen en met drukknoppen dat ding omhoog of omlaag sturen.
Een AC servo is "het gemakkelijkste" maar de koel ventilator van de driver maakt vaak veel kabaal. Een DC servo kan ook, maar dan moet er een externe voeding bij. Vaak kun je die DC servo's allen met step/dir aansturen. Daar komt dan nog wat electronica bij (ESP32 met FluidNC). Voor FluidNC maak je dan een paar macro's, die gestuurd door drukknoppen, dat ding omhoog of omlaag bewegen. Je kunt er ook een pendant aan hangen, dat maakt het nog flexibeler.
Als snelheid niet belangrijk is, dan kan een "kleine" Nema23 stappenmotor met een 1:30 tandwielkastje ook. Op Ali zijn die voor een paar euro te krijgen.