TIP 121 of soortgelijk als relais?

[spinningwheels]

Een tip 121 is toch eigenlijk niet heel veel meer dan een schakelaar die een 5 volt stuurspanning nodig heeft of ben ik nu gek.
Dus eigenlijk een compacte vervanging voor een een polig relais?

[hfjbuis]

Een TIP 121 is een NPN transistor waarmee je een behoorlijke stroom (5A) kunt schakelen net als een relais. Zo'n relais spoel kan bij uitschakelen wel een negatieve stroom genereren. Die kun je met een (blus) diode vermijden anders kan de transistor kapot gaan. Bij een CE spanning van 0.6V zal die bij 5A toch 3W warmte genereren. Dan moet je een koellichaam gebruiken anders wordt hij te warm.

Je krijgt ook elektronische relais (SSR solid state relais). Die hebben vaak een ledje om te laten zien dat ze aan staan, vaak met een ingebouwde blus diode en schroef connectoren.
Ik denk dan @Benkr ze in alle soorten en maten zal hebben.

[Kjelt]

Wat hfjbuis zegt, en er is nog wel meer verschil tussen beiden (veel verschillen maar laten we het even simpel houden en de transistor puur als schakelaar zien).

Een standaard relais heeft potentiaal vrije contacten, dat betekent dat het eigenlijk volledig geisoleerde schakelcontacten zijn.
Afhankelijk van het type contact in het relais kun je er zo'n beetje "alles" mee schakelen.

Waar je bij een relais op wilt letten is:
- spoelspanning: hoeveelheid en type spanning en houdstroom.
Je hebt dus relais met verschillende spoel spanningstypes: AC (wisselspanning) 24VAC, 230VAC bv en DC (gelijkspanning) 5VDC, 12VDC, 24VDC etc.
Let ook op hoeveel stroom een relaisspoel moet hebben om te activeren, dit kun je bij de datasheet van het relais zien maar staat ook vaak op de behuizing.
- contacten: behalve hoeveel en of ze NO (normal open) of NC (normal closed) zijn wil je ook hier kijken welke stroom en spanning ze kunnen schakelen.
ook dit staat in de datasheet of op de behuizing.
Daarnaast heb je nog verschil in soorten relais contacten (materiaal) voor de diverse toepassingen

Bij een transistor schakel je niet potentiaalvrij maar altijd tov een gezamenlijke spanning (zijnde de voedingsspanning of de nul van deze voedingsspanning).
Je moet ook opletten met hoeveel stroom je de basis aanstuurt:
- te lage stroom dan geleid de transistor in zijn lineaire bereik en zal hij de rest gaan dissiperen (wordt warm)
- te hoge stroom dan geleid de transistor eventjes en kan daarna snel kapot gaan
Je zult dus meestal een basisweerstand willen gebruiken en bij hogere stuurspanningen een spanningsdeler voor de basis.

Dit is even heel simpel kort door de bocht uitgelegd. Je kunt een boek schrijven over de transistor ;)

[keesfrees]

Een relais is trager en heeft dender, schakelt niet in een keer aan/uit maar heeft een tussen fase.
Het is zoals altijd een kwestie van de voor en nadelen afwegen per toepassing.

[Goudgele]

Daar heb je dan weer Solid State Relais voor

[hainjedaf]

Maar waarom geen mosfet met een 10k voorschakelweerstandje?

Die mosfet heeft een lage Rce dus dissipeert minder vermogen.
En een Fet schakelt vaak sneller.
Je moet nog wel een blusdiode toepassen want een fet houdt ook niet van de uitschakelpiek

[spinningwheels]

Maar waarom geen mosfet met een 10k voorschakelweerstandje?

Die mosfet heeft een lage Rce dus dissipeert minder vermogen.
En een Fet schakelt vaak sneller.
Je moet nog wel een blusdiode toepassen want een fet houdt ook niet van de uitschakelpiek

Graag iets uitleg? heb je een tekeningetje op achterkant van een bierviltje hoe dat moet ?
En ik zie zo snel pak er maar 1 deze bij ali. Staat bij 110 A dat zal ik wel verkeerd begrijpen lijkt mij stug dat zo,n ding 110 A kan schakelen. Dank
https://nl.aliexpress.com/item/10050037 ... JXHP4In4Ww

[keesfrees]

Wat wil je er mee schakelen ?

[hugo stoutjesdijk]

Een tip 121 is toch eigenlijk niet heel veel meer dan een schakelaar die een 5 volt stuurspanning nodig heeft of ben ik nu gek.
Dus eigenlijk een compacte vervanging voor een een polig relais?

Nou ik kan je niet exact vertellen wat een tip121 is, maar het is in ieder geval GEEN schakelaar zoals een relais.
Bij een relais contact maakt het b.v. niet uit waar de plus en de min zit, en ook de maximale spanning is veel minder strak omschreven.

Maar in de zin van een kleine stuurspanning/stroom en je kunt een grotere last aansturen komt het aardig overeen.

Net zo iets als een scootmobiel en een auto, je geeft gas en het rijd, maar is dat nu hetzelfde? Bij Remco wel.

[spinningwheels]

Wat wil je er mee schakelen ?

Allemaal 12 ( 14.4 volt) DC
Verlichting, ventilatoren. magneet ventielen
Zou anders op een akelige relais bak uitkomen , dan lijkt 20 va die dingen op een dikke alu strip voor de koeling mij netter en makkelijker .

[spinningwheels]

Wat ik op ali zie aan solid state relais is allemaal 2 A max. daar heb ik niet veel aan. Op zich ook wel mooi compact

[hfjbuis]

Google op "SSR DC 5A" en je krijgt een hele lijst zoals deze:
https://nl.aliexpress.com/item/32664722 ... pt=glo2nld

https://nl.aliexpress.com/item/33009482 ... pt=glo2nld

[keesfrees]

Ik wou zeggen, neem lichte optocouplers/solid state relais voor de lichte gebruikers, achter de juiste zekering.
Voor de zwaardere gebruikers iets anders, zwaarders, het een sluit het ander niet uit.
Maar, ondertussen schreef je :

2 A max. daar heb ik niet veel aan

Maar toch niet alles zal zo veel trekken ?

Wat ik op ali zie . .

Is dat waar je het eerste kijkt ? :-/

[spinningwheels]

Zoeken op ssr levert idd meer hits op.
Zie dat de wat zwaardere toch weer aardig grote modules zijn,
Maar wel makkelijk ingang spanning tussen de 3 en 32 volt.
een 10A voor € 4.40 en de 40A voor € 4.95
Dan ga je eigenlijk niet zelf aan de pruts.