Richtlijnen Frezen

[rsemotion]

Keuze van gereedschap:

- Kies een gereedschap dat geschikt is voor het te bewerken materiaal.
- Maak geen keuze met gereedschap dat toevallig voorhanden is.
- Kies een zo kort mogelijke frees en span deze zo ver mogelijk in de spantang.
- Voor het frezen van polystyrol of komacel zijn gepolijste frezen het best geschikt.
- Bij het frezen van aluminium geeft een TiN-coating minder kans op kleven van de spaan aan het gereedschap.

Bewerkingsparameters:

- Gebruik de juiste snijgegevens of richtwaarden.
- Zomaar experimenteren met gereedschap en werkstuk kan kostbaar en gevaarlijk zijn.
- Tijdens het frezen kan u altijd nog afwijken van deze richtwaarden om zo een beter of sneller resultaat te krijgen.

Binnenkontouren freest u het beste met de klok mee voor het mooiste resultaat. (tegenlopend frezen)

Buitenkontouren freest u het beste tegen de klok in. (tegen lopend frezen) De slechtste bewerkingskant ligt dan in het afval. Frees niet dieper dan 2 a 3 maal de freesdiameter.

Diepere freesbewerkingen in meerdere gangen voltooien. Bij harde en taaie materialen is een goede vuistregel voor de snedediepte: 0,5 maal de diameter van de frees.

Het is beter om in meerdere doorgangen met een geringe snedediepte en een hoge aanzet te bewerken dan in een doorgang met een lage aanzet een grote snede diepte te voltooien.(minder risico op breuk en vaak een snellere bewerking)

Koeling en smering

Daar waar mogelijk het gereedschap en het werkstuk koelen d.m.v. een koelvloeistof of perslucht.
Smering verbetert de standtijd en de oppervlaktekwaliteit.
Hiervoor zijn verschillende producten in de handel maar de volgende middelen worden nog steeds toegepast.

Voor aluminium, messing, koper en brons kunt u smeren met tap/snijolie.

Voor plexiglas verbetert het resultaat door smering met zeepsop.

Voor staal en R.V.S is smering met kruipolie een goed alternatief.

Is er geen koeling mogelijk maak dan gebruik van het variëren van het toerental en de aanzet om zo de warmte uit het materiaal te krijgen.

Een aanzet verhoging en/of een toerental verlaging zorgt voor minder warmte ontwikkeling.

Voordelen van eensnijders:

- Eensnijders zullen vanwege het mindere aantal snijkanten een betere en makkelijkere induiken in het materiaal opleveren.

- Eensnijders zullen vanwege het mindere aantal snijkanten een betere spaanafvoer opleveren.

Voordelen van twee- of meersnijders:

- Tweesnijders kunnen de slijtage over meerdere snijkanten verdelen en daarom een langere standtijd geven.

- Tweesnijders geven een betere snijkantafwerking. Het resultaat is gladder.

- Tweesnijders hebben een dikkere ziel en nemen daarom meer warmte uit het materiaal op.

- Tweesnijders geven minder onbalans bij hogere toerentallen wat een betere afwerking kan geven.

Wat is er nu belangrijk:

De keuze van freestype hangt at van de te bewerken materialen en de bewerkings omstandigheden.

EENSNIJDER

In de regel worden de eensnijders gebruikt voor kunststoffen, hout en non-ferro metalen.
Dit omdat de goede spaanafvoer hier een groot voordeel geeft.

TWEESNIJDER

Bij de hardere kunststoffen en non-ferro metalen geven tweesnijders de voorkeur vanwege de rustigere en betere rondloop.

DRIE EN VIERSNIJDER

Drie- en viersnijders hebben vanwege de verdeling van de slijtage en de betere warmteafvoer de voorkeur bij de hardere legeringen van non-ferro metalen en metalen.

Rechtsdraaiende frees met up- of downcut Upcut is de normale vorm van een frees.

De snijkant volgt een opgaande Lijn tijdens het frezen en transporteert de spannen uit de bewerkte groef.
(Nadeel: trekt het materiaal omhoog)

Downcut is de afwijkende vorm van een frees. De snijkant volgt een neergaande lijn tijdens het frezen en transporteert de spannen in de groef.
De frees duwt tijdens het bewerken het materiaal naar beneden. Zeer geschikt voor zeer dunne materialen.
(Nadeel: niet geschikt voor grotere freesdiepten)

Vlakaangeslepen of vissenstaartaangeslepen frezen

Vlakaangeslepen frezen geven een gladder resultaat bij kamerbewerkingen maar eisen meer vermogen en stabiliteit van de machine bij het induiken.

Vissenstaartaangeslepen frezen zorgen voor een makkelijk induiken bij verschillende materialen maar geven daarintegen een slechtere bodemgladheid bij kamerbewerkingen.

Welke coating voor welk materiaal:

- Aluminium: TiN verbetert de standtijd en vermindert materiaal opbouw aan de frees.
- Koper, messing, brons: TiN verbetert de standtijd. Bij hard messing: TiALN.
- Staal (ook R.V.S.): TiALN verbetert de standtijd.
- Thermoplastische kunststoffen(P.V.C., Acryl, enz.): TiN verbetert de afwerking van de gesneden kant.
- Harde kuststoffen (GFK, resopaltm, Astralon): TiALN verbetert de standtijd.
- Hout: alleen bij harde houtsoorten zoals groeneiken levert TiN een standtijd verbetering op.

Vlakke opspanning

Om uw materiaal zo vlak mogelijk op te spannen heeft u vlakke ondergrond nodig waar u het materiaal op vast zet. Van een eventuele kromming in het materiaal heeft u dan geen last. Om deze opspantafel zo vlak mogelijk te krijgen laat u hem door de machine zelf affrezen. Iedere afwijking is er dan uit verdwenen.

Vastzetten van het werkstuk

Goed opspannen is nodig om resonatie of verschuiven tegen te gaan. Dit kan met kikkerbekken op een spantafel of met tape of lijmspray als het werkstuk dit toelaat. Extra klempunten bij dunne platen kunt u heel makkelijk verkrijgen door op enkele plaatsen punaises te gebruiken. Soms kan zelfs de gewone pritstift uitkomst bieden bij zeer dunne kunsstoffen. Een vacuumtafel is natuurlijk de meest ideale oplossing. Wist u dat u door het werkstuk heen kunt frezen bij een vacuumtafel zonder de tafel te beschadigen.

Werken met koeling of smering

Wanneer u te veel warmte krijgt in u werkstuk en u kunt door het toerental te verlagen of door een andere frees te gebruiken, geen verbetering krijgen. Dan is koeling of smering van het gereedschap de beste oplossing. Kies dan voor vernevelen omdat u dan gericht en met de minste hoeveelheid vloeistof werkt.

Frezen van perspex

Perspex geeft de beste resultaten als u gebruik maakt van een gegoten kwaliteit. Tevens kunt u het verkleven van de spannen tegengaan door te koelen met lucht. U zorgt er dan ook voor dat het statische gruis niet aan u frees blijft hangen en later voor problemen gaat zorgen.

Frezen van trespa

Bij het frezen van trespa slijt de frees het meeste bij het induiken. Als u deze boorbewerking met een extra lage snelheid uitvoert gaan u frezen veel langer mee. Verbranden van de frees en daardoor bot worden is het grootst tijdens deze bewerking.

Frezen van messing

Frezen van messing doet u alijd met een nieuwe frees. Gebruik van messing met extra lood, het zogenaamde graveer messing zorgt voor een langere standtijd van uw frezen. Bij het graveren krijgt u een glader resultaat als u een druppeltje olie voor de frees legt.

Frezen van aluminium

Bij het frezen van aluminium krijgt u beter resultaten als u kiest voor meer snelheid met minder diepte, dan meer diepte met minder snelheid. De bewerkingstijd gaat niet omhoog maar uw standtijd en afwerking wordt duidelijk beter.

Frezen van geanodiseerd aluminium

Voor het frezen van geanodiseerd aluminium gebruikt u speciale frezen. Deze hebben een boorpunt zodat de boorbewerking de frees niet onnodig belast. Tevens is de geometrie aangepast zodat u zelfs zonder smering eeen goede standtijd en afwerking krijgt.

Frezen van polystyreen

Gebruik voor het frezen van polystryreen bij kleine doorsneden enkel eensnijders om de warmte afvoer zo groot mogelijk te houden. Wanner het polystyreen verkleeft aan de frees moet het toerental omlaag. Is dit niet mogelijk dan is lucht koeling een mogelijkheid om het verkleven tegen te gaan. Spontaan afbreken zonder verklaring is vaak de oorzaak van hergebruikt polystyreen. Probeer het dan eens met een virgin kwaliteit.

hier wat diverse richtlijnen t.b.v. frezen van diverse materialen
correct me when i am wrong.

heb je tips of meer dingen meld het gerust

[Erik]

Jammer dat er geen applaudiserende smiley tussen zit, mooi geschreven.

Gr.

Erik

[aanrip]

buitencontouren meelopend frezen

[rsemotion]

wat is je beredenering daar bij?

hier over bestaan veel discussies nl.

[TEBI Technics]

Wat een super beschrijving! Ik heb hem ook op onze website gezet ter informatie. Ik hoop dat je dit goed vind.

[aramon]

Als je machine stabiel en spelingsvrij is, altijd meelopend frezen.
Dit geeft een veel rustiger proces en een beter oppervlak.
Bij harde oppervlakten zoals anodiseerlagen of uitgesneden producten, tegenlopend frezen, omdat dan de snijkant telkens vanuit het zachte binnendeel naar buiten snijdt.

Bij onstabiele machines of machines met speling altijd tegenlopend frezen. Dus bij bijna alle hobby machines

[gkoper]

Als absolute beginner brengt het bovenstaande wat duidelijkheid. Maar het roept ook vragen op. Ik stel er nu een paar:

1. Ik heb een aantal freesjes kado gekregen bij de freesmachine. Hoe herken ik een Z-snijdende frees (Z = 1, 2, ...)?

2. over het kiezen van de juiste bewerkingsparameters: fabrikanten leveren voor een freesje van gegeven diameter de waarden voor snijsnelheid in m/min en de freessnelheid in mm per tand per rotatie; dit afhankelijk van het te bewerken materiaal. Hiermee kan ik het toerental en de freessnelheid berekenen, daar zijn formules voor.
Neem ik terecht aan dat de hierboven genoemde Z het aantal tanden is?

3. Naast de freessnelheid - de verplaatsing in het vlak - moet ik ook de duiksnelheid (plunge rate) - de verplaatsing loodrecht het vlak in - kennen.
Hoe bepaal ik die duiksnelheid (in mm/s)?

4. Per doorgang geldt voor een freesje een maximale groefdiepte.
Hoe bepaal ik die (in mm)?

5. Als een putje wordt gefreesd worden baantjes in de X-richting gemaakt en na elk baantje wordt een stapje in de Y-richting gemaakt.
Hoe kies ik die stapgrootte (in mm)?

Bij voorbaat dank voor de moeite!

[hugo stoutjesdijk]

Onder Z-snijdend bedoel je denk ik dat je met de frees in de Z richting kunt verspanen. (axiaal)
Dat zou je kunnen zien doordat 1 snijkant tot over het midden loopt. Dat noemen ze cenrum snijdend. Dat was vroeger een spiebaanfrees met 2 tanden, tegenwoordig ook met 3 tanden. Misschien ook wel meer, let er eigenlijk nooit zo op.
Als dat er niet zit blijft er in het midden een stukje materiaal staan.
En het aantal snijders, tanden of hoe je ze wilt noemen wordt inderdaad met Z aan geduid.
Z-snelheid, duiken, moet je eigenlijk uit de data van die betreffende frees halen, het heeft o.a. met de vrijloop hoek van het snijvlak te maken. Grofweg kun je met 50% van de radiale voeding rekenen.
De diepte per doorgang is echt frees afhankelijk, vaak aangeduid met 1xD of 1½xD waardbij D natuurlijk de freesdiameter is. Maar ook weer afhankelijk van het verspaande materiaal.
En ook afhankelijk of je in vol materiaal verspaand of alleen 25% van de freesdiameter.
Voor het uitfrezen van een kamer mag je net zoveel breedte aanzetten als jij wilt. Bedenk wel, bij 100% blijft er vaak een lijntje staan, omdat sommige frezen een klein schuin kantje aan de punt hebben, wat ze robuuster maakt.
Bij rechthoekige kamers is het maximum ongeveer 80% omdat er anders eilandjes blijven staan in de hoeken.

En alles is ook nog eens afhankelijk van de stabiliteit en mogelijkheden van de machine. En er zijn natuurlijk heel veel soorten frezen met allemaal zo hun specialiteiten.

[gkoper]

Bedankt, ik ga er mee aan de slag!

[Arie Kabaalstra]

- Bij het frezen van aluminium geeft een TiN-coating minder kans op kleven van de spaan aan het gereedschap.

Sorry, maar hier wil ik even bij opmerken dat een TiN Coating te ruw is, en dat het Alu daar JUIST aan blijft kleven..
Voor Aluminium gebruik je of ongecoat gereedschap, of een Coating die en Glad is, en geen Aluminium bevat, een TiAlN coating is derhalve ook uit den boze..

Maak geen keuze met gereedschap dat toevallig voorhanden is.

Gereedschap is nooit "Toevallig voorhanden" dat is ooit aangeschaft voor een bepaalde klus, of een bepaald materiaal.
Maak eerder een onderverdeling in Materialen waar een Frees geschikt voor is.
Daarom ook:

- Kies een gereedschap dat geschikt is voor het te bewerken materiaal.

- Zomaar experimenteren met gereedschap en werkstuk kan kostbaar en gevaarlijk zijn.

Gebaseerd op ervaring, kun je best eens wat experimenteren, zo heb ik vast kunnen stellen dat ondanks dat er voor Titanium een snijsnelheid van 60 meter aangegeven wordt, je bij Highspeed machining (trochoïdaal ) je de snijsnelheid kan opkrikken naar 90 meter zonder significant verlies van standtijd, omdat de Frees toch tijd genoeg heeft om te koelen..

Binnenkontouren freest u het beste met de klok mee voor het mooiste resultaat. (tegenlopend frezen)

Buitenkontouren freest u het beste tegen de klok in. (tegen lopend frezen) De slechtste bewerkingskant ligt dan in het afval. Frees niet dieper dan 2 a 3 maal de freesdiameter.

Mogelijk ten overvloede, maar Meelopend frezen geniet de voorkeur, dit omdat de tand van de Frees bij het intreden meteen de volle dikte pakt, en niet eerst over het materiaal glijdt alvorens er genoeg voorstaat om te gaan snijden..
bij Conventionele machines was dit bij het voorfrezen uit den boze vanwege de backlash, als je daarvan last hebt op een CNC machine, dan moet je dat als de bliksem verbeteren, anders is de machine zijn CNC besturing niet eens waard..

Voor staal en R.V.S is smering met kruipolie een goed alternatief.

één woord: EMULSIE, je neemt niet de frees die toevallig voorhanden is, maar waarom zou je dan een koelsmeermiddel gebruiken dat wel toevallig voorhanden is?..
Ik heb één machine met een Koelsysteem, en daar zit vanaf Dag 1 Emulsie in.. de locale Bouwmaterialenwinkel had Kroon EMTOR op de plank staan, en naar wat ik begrepen heb van diverse vertegenwoordigers van koelmiddelen op de TechniShow is dat Kroon EMTOR zeker geen Rommel is.. verre van zelfs..
Primafijn dus.. ik kan het hiervandaan op de fiets halen, en dan ben ik met een 3 kwartiertjes wel terug..

Welke coating voor welk materiaal:

- Aluminium: TiN verbetert de standtijd en vermindert materiaal opbouw aan de frees.
- Koper, messing, brons: TiN verbetert de standtijd. Bij hard messing: TiALN.
- Staal (ook R.V.S.): TiALN verbetert de standtijd.
- Thermoplastische kunststoffen(P.V.C., Acryl, enz.): TiN verbetert de afwerking van de gesneden kant.
- Harde kuststoffen (GFK, resopaltm, Astralon): TiALN verbetert de standtijd.
- Hout: alleen bij harde houtsoorten zoals groeneiken levert TiN een standtijd verbetering op.

Zoals eerder gezegd, TiN is Ruw, 't is niet voor niets dat je bij motorfietsen niet veel meer van die Tin gecoate voorpoten meer ziet, de keerringen gaan eraan..
TiAlN is veel gladder..
Derhalve kun je stellen.. als je een zacht materiaal bewerkt, kies dan GEEN TiN coating, maar een TiAlN of een ongecoate gepolijste Frees.
Thermoplasten, zelfde verhaal als bij Aluminium, Vergeet TiN Coatings..